Pag-ibig sa Tinubuang Bayan
Andres Bonifacio
Aling pag-ibig pa
ang hihigit kaya
sa pagka dalisay at
pagka dakila
gaya ng pag-ibig sa
tinubuang lupa?
alin pag-ibig pa?
wala na nga, wala.
Ulit-ulitin mang basahin
ng isip
at isa isahing
talastasing pilit
ang salita't buhay
na limbag at titik
ng isang katauhan
ito'y namamasid.
Banal na pag ibig
pag ikaw ang nukal
sa tapat na puso ng
sino't alin man
imbit taong gubat
maralita't mangmang
naguiguing dakila
at iguinagalang.
Pagpupuring lubos
ang palaguing hangad
sa bayan ng taong
may dangal na ingat
umawit tumula
kumatha't sumulat
kalakhan din nila'y
isinisiwalat.
Walang mahalagang
hindi inihandog
ng mga pusong mahal
sa Bayang nagkupkop
dugo yaman dunong
katiisa't pagod.
buhay may abuting
magkalagot lagot.
Bakit? Alin ito na
sakdal ng laki
na hinahandugan ng
buong pag kasi
na sa lalung mahal
na kapangyayari
at guinugugulan ng
buhay na iwi.
Ay! Ito'y ang Inang
Bayang tinubuan
siya'y ina't tangi
na kinamulatan
ng kawiliwiling
liwanag ng araw
na nagbibigay init
sa lunong katawan.
Sa kaniya'y utang
ang unang pagtanggol
ng simoy ng hanging
nagbibigay lunas.
sa inis na puso na
sisingasingap
sa balong malalim
ng siphayo't hirap.
Kalakip din nito'y
pag-ibig sa Bayan
ang lahat ng lalung
sa gunita'y mahal
mula sa masaya't
gasong kasangulan.
hangang sa katawa'y
mapa sa libingan.
Ang nanga ka
panahun ng aliw
ang inaasahang araw
na darating
ng pagkatimawa ng
mga alipin
liban pa sa bayan
man tatanghalin?
At ang balang kahoy
at ang balang sanga
na parang niya't
gubat na kaaya aya
sukat ang makita't
sasa ala ala
ang inat ang guiliw
lampas sa saya.
Tubig niyang
malinaw na anaki'y bulog
bukal sa batisang
nagkalat sa bundok
malambut na huni ng
matuling ayos
na naka a aliw sa pusong
may lungkot.
Sa aba ng abang
mawalay sa Bayan!
gunita may laguing
sakbibi ng lumbay
walang alaala't
inaasaw asaw
kung di ang
makita'y lupang tinubuan.
Kung ang bayang
ito'y nasasa panganib
at sia ay dapat na
ipagtangkilik
ang anak, asawa,
magulang kapatid
isang tawag nia'y
tatalikdang pilit.
Datapwat kung ang
bayan ng katagalugan
ay nilalapastangan
at niyuyurakan
katuiran puri
niya't kamahalan
ng sama ng lilong
ibang bayan.
Di-gaano kaya ang
paghihinagpis
ng pusong Tagalog
sa puring nalait
at alin kalooban na
lalong tahimik
ang di pupukawin sa
panghihimagsik?
Saan magbubuhat ang
paghihinay
sa paghihigantit
gumugol ng buhay
kung wala ding iba
na kasasadlakan
kung di ang lugami
sa kaalipinan?
Kung ang pagka-baon
niya't pagka busabos
sa lusak ng dayat
tunay na pag ayop
supil ang pang
hampas tanikalang gapos
at luha na lamang
ang pina a agos
Sa kaniang anyo'y
sino ang tutunghay
na di-aakain sa
gawang magdamdam
pusong naglilipak
sa pakasukaban
na hindi gumagalang
dugo at buhay.
Mangyari kaya na
itoy malangap
ng mga tagalog at
hindi lumingap
sa naghihingalong
Inang na sa yapak
na kasuklam-suklam
sa Kastilang hamak.
Nasaan ang dangal
ng mga tagalog
nasaan ang dugung
dapat na ibuhos?
baya'y inaapi bakit
di kumikilos?
at natitilihang
ito'y mapanood.
Hayo na nga kayo,
kayong nanga-buhay
sa pag-asang lubos
na kaguinhawahan
at walang tinamo
kundi kapaitan
kaya nat ibiguin
ang naaabang bayan.
Kayong antayan na
sa kapapasakit
ng dakilang hangad
sa batis ng dibdib
muling pabalungit
tunay na pag-ibig
kusang ibulalas sa
bayang piniit.
Kayong nalagasan ng
bunga't bulaklak
kahuy niaring buhay
na nilantat sukat
ng balabalakit
makapal na hirap
muling manariwa't
sa baya'y lumiyag.
Kayong mga pusong
kusang
ng dagat at bagsik
ng ganid na asal
ngayon ay
magbanguit baya'y itanghal
aagawin sa kuko ng
mga sukaban.
Kayong mga dukhang
walang tanging
kundi ang mabuhay
sa dalita't hirap
ampunin ang bayan
kung nasa ay lunas
pagkat ang guinhawa
niya ay sa lahat.
Ipahandog-handog
ang boong pag-ibig
hanggang sa mga
dugo'y ubusing itiguis
kung sa pagtatangol
buhay ay
ito'y kapalaran at
tunay na langit.
Meet the Writer
Andres Bonifacio was born on
November 30, 1863 to Santiago Bonifacio and Catalina de Castro in Tondo in
Manila, Philippines. He was a Filipino revolutionary hero who founded the
Katipunan, a secret society devoted to fighting Spanish occupation of the
Philippines. He was the first one to lay the groundwork for the Philippine
Republic.
Bonifacio’s early
education started in the Guillermo Osmena School. But, unfortunately, his
parents died when he was 14 years old. This forced him to quit studies and look
after his younger brothers and sisters. He earned a living by selling paper
fans and wooden canes in the streets.
He worked in
Fleming and Company as a clerk and Fressell and Company as an agent. Bonifacio
was interested in classic rationalism and read some great works of Victor Hugo,
Jose Rizal, and Eugene Sue. He had a deep interest in reading books on French
Revolution and acquired a good understanding of the socio-historical process.
This encouraged him to join the Liga Filipina. The Liga Filipina was organized
in 1892 by Jose Rizal for the purpose of uniting the nationalist movement for
reforms.
The arrest and
banishment of Rizal made the Liga practically dead as an organization.
Bonifacio continued the struggle and formed Katipunan in 1892. The Katipunan
derived its ideological principles from the French Revolution and provided a
significant platform for freedom, equality and independence.
The society was discovered
by the Spaniards on August 19, 1896. On August 23 1896, Bonifacio and his
followers assembled at Balintawak and agreed to have an armed struggle against
the Spaniards. The first battle took place on August 25, 1896 and this followed
a reign of terror. Due to conflict, the rebels were split into two groups,
Magdiwang and Magdalo in Cavite, Luzon. When Bonifacio tried to mediate, he
attempts were rebuffed. Bonifacio’s acts and plans were termed as harmful for
the unity and he was arrested and executed for “treason and sedition”. The
execution was ordered by Gen. Emilio Aguinaldo, the elected president of the
provisional revolutionary government. Bonifacio was executed on May 10, 1897 in
the mountains of Maragondon, Cavite.
(http://www.historyking.com/Biography/Biography-Of-Andres-Bonifacio.html)
0 comments